एसटीतील संपकर्‍या कामगारांनी आणि Gunratn Sadavarte आता सार्‍या मर्यादा ओलांडल्या आहेत.

ज्येष्ठ नेते शरद पवार यांच्या घरावर हल्ला करून त्यांनी स्वत:चीच बदनामी केली असं नाही तर सार्‍या राज्याला आणि राज्याच्या परंपरेला शरमेने मान खाली घालायला लावली आहे.

असला आगाऊपणा आजवर कोणत्याही संपकर्‍यांनी केल्याचं दिसत नाही. एसटीचा हा संप कसा आणि का भरकटत गेला याचे असंख्य दाखले देता येतील.

शक्य नसलेल्या मागणीसाठी पाच महिन्यानंतरही कर्मचार्‍यांना संपाची आवश्यकता भासत असेल तर अशांना कायमचं घरी बसवणंच योग्य.

सहानुभूती टिकावी म्हणून नेत्याने आणि संपकर्‍यांनी स्वत:ला आवर घातला पाहिजे.

आपल्यातल्या १०० जणांनी आत्महत्या केल्या म्हणून गळे काढणार्‍यांनी त्यांच्या कुटुंबाला कायमचं रस्त्यावर आणून बसवणार्‍या उद्दाम नेत्याला कधी दोष दिला नाही.

ते आता शरद पवार आणि त्यांच्या समर्थकांवर दगडं फेकत आहेत. हे एका दिवसात घडलं असं नाही.

गोपीचंद पडळकर आणि सदाभाऊ खोत या भाजपच्या म्हेरक्यांनी या संपाला काडी लावली आणि त्यात Gunratn Sadavarte गुणरत्न सदावर्ते यांनी त्यात तेल ओतलं.

आपली मागणी मान्य होऊ शकत नाही, हे विरोधी पक्षनेते देवेंद्र फडणवीस यांनी ते मुख्यमंत्री असताना जाहीररित्या सांगूनही हे दोन नेते विलिनीकरणाची मागणी कोणत्या आधारे करत होते?

व्यवहाराची साधी जुळवणी न समजणार्‍यांना या दोन नेत्यांनी गाजर दिलं आणि सारी गणितं राजकारणात विसावली.

महामंडळातील कर्मचार्‍यांचं वेतन अल्प होतं हे कोणीही अमान्य करू शकत नाहीत. हे वेतन वाढवून मिळावं, म्हणून त्यांनी पुकारलेल्या आंदोलनाला जनतेची सहानुभूतीही होती.

मात्र वेतन वाढीसाठी प्रयत्न करण्याऐवजी या नेत्यांनी आगीला धग दिली आणि कर्मचार्‍यांना रस्त्यावर आणलं. आपल्या मागण्या पदरात पाडण्यासाठी आंदोलनं केली जातात.

पण इतक्या टोकापर्यंत ती पोहोचवली जात नसतात, हे गणित Gunratn Sadavarte सदावर्ते यांना ठावूक नाहीत असं नाही. या निमित्ताने ते राज्यातल्या सरकारला धडा शिकवायचा प्रयत्न करत होते, असंच चित्र होतं.

राज्यात महाविकास आघाडीच्या सरकारला नेस्तनाबुत करण्यासाठी भाजपच्या खांद्याला Gunratn Sadavarte सदवर्ते यांनी कायम खांदा दिला. सरकारच्या बदनामीसाठी भाजपने काय केलं नाही?

२०१४ च्या पाच वर्षांच्या सत्तेनंतर या राज्यावर आपलाच मक्ता आहे, असं त्यांना वाटू लागलं. पण सत्ता काही मिळाली नाही. गोवा, कर्नाटक, मध्यप्रदेश ही राज्य हाती येऊनही देशात समृध्द असलेला महाराष्ट्र आपल्याला मिळत नाही, याची सल या पक्षाच्या नेत्यांना सातत्याने बोचत होती.

यातून एकेका घटकाला चिथावणी देण्याचे उद्योन येनकेन प्रकारेन केले जात होते आहेत. एसटीचा संप याच पठडीत बसणारा होता.

संप करून कर्मचार्‍यांच्या पदरात फायदा मिळवून देणं, हा भाजप नेत्यांचा आणि खुद्द सदावर्ते यांचा प्रामाणित हेतू असता तर संप केव्हाच मिटला असता. पण या संपाआडून त्यांना राजकारण करायचं होतं.

संपकर्‍यांच्या व्यासपीठावरून ओकली जाणारी आग ही संपाला हत्यार करण्याच्या दिशेची होती. आधी पडळकरांसारखा उद्दाम नेता बरळला. नंतर खोतांनी राज्यातल्या सत्ताधार्‍यांची लाज काढली.

याच सभांमध्ये नारायण राणे पुत्र नितेश यांनी मुख्यमंत्र्यांच्या दुखण्याचंही राजकारण केलं. Gunratn Sadavarte गुणरत्न सदावर्ते तर नेता कसा नसावा, याचं उत्तम उदाहरण होय. या सदावर्ते यांनी याच व्यासपीठावरून विषाची पेरणी केली.

राज्याचा मुख्यमंत्री कोणीही असो त्याचा मान राखणं हे राज्यातील प्रत्येक व्यक्तीचं कर्तव्यच होतं. मात्र स्वत:ला मोठा विधिज्ज्ञ समजणार्‍या गुणरत्ने यांना हे कधीच कळलं नाही.

उध्दव यांचा ते कायम एकेरी उल्लेख करत आले. परिवहन मंत्री अनील परब यांच्याविषयीची शाब्दिक लाखोली तर पराकोटीची होती. उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांची जागा Gunratn Sadavarte गुणरत्ने यांच्या लेखी त्यांच्या पासंगालाही नसावी.

शरद पवार यांना तर त्यांनी कायमच पाण्यात पाहिलं. हे लक्षात घेता पवार यांच्या घरावर झालेला हल्ला हा याच विष पेरणीचा भाग होऊ शकतो, हे उघड सत्य आहे.

हे नेते आपल्याला राबवतात आणि आपल्याआड राजकारण करतात इतकंही अकलन संपकर्‍या एसटीच्या कर्मचार्‍यांना राहिलं नाही. विलिनीकरण होऊ शकत नाही,

याची जाणीव होऊनही कर्मचारी संपापासून दूर जात नाहीत, असं लक्षात आल्यावर किमान न्यायालयाच्या निर्णयाचा आब राखला जाईल, अशी सार्‍यांची अपेक्षा होती.

कारण याच न्यायालयाच्या आड Gunratn Sadavarte गुणरत्ने यांनी आजवरचे इमले निर्माण केले होते. मराठा आरक्षण आणि ओबीसी आरक्षणाची लागलेली वासलात ही न्यायालयाआडून केलेली कृती गुणरत्ने यांच्या पथ्यावर पडली होती.

यामुळे ते किमान न्यायालयाच्या निर्णयांचा आब राखतील असं वाटणं स्वाभाविक होतं. मात्र त्याऐवजी त्यांनी न्यायालयालाही गृहित धरण्याचं पाप केलं.

उच्च न्यायालयाने नेमलेल्या त्रिसदस्यीय समितीच्या अहवालाची वाट पहावी, असंही Gunratn Sadavarte गुणरत्ने यांना वाटलं नाही.